เมื่อประมาณปีพุทธศักราช 2510 ทางกรมชลประทานได้สร้างเขื่อนน้ำอูนเพื่อปิดกั้นลำน้ำอูนที่ตำบลแร่ อำเภอพังโคน จังหวัดสกลนคร หมู่บ้านที่อาศัยอยู่เหนือเขื่อนอันประกอบด้วย ชาวบ้านตำบลวาริชภูมิ อำเภอวาริชภูมิ และตำบลนาใน อำเภอพรรณานิคม ได้แก่ บ้านห้วยเหล็กไฟ บ้านหนองปลิง บ้านหนองเบญจ บ้านโคกมะนาว บ้านหนองผักเทียม บ้านอูนโคกและบ้านหนองบัวบาน ต้องอพยพขึ้นเหนือเขตน้ำท่วม โดยการปกครองของนิคมสร้างตนเองลำน้ำอูน ต่อมากระทรวงมหาดไทยได้ประกาศให้เป็นกิ่งอำเภอนิคมน้ำอูน เมื่อวันที่ 16 มิถุนายน 2518 โดยแยกการปกครองจากอำเภอวาริชภูมิ จังหวัดสกลนคร และต่อมาเมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม 2537 ห็มีพระราชกฤษฎีกาประกาศให้เป็นอำเภอนิคมน้ำอูนตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา การปกครองได้แบ่งออกเป็น 4 ตำบล ได้แก่ ตำบลนิคมน้ำอูน ตำบลหนองปลิง ตำบลสุวรรณคาม และตำบลหนองปลิง รวม 29 หมู่บ้าน
ตำบลนิคมน้ำอูนมีจำนวนประชากรทั้งสิ้น 5,210 คน มีจำนวนครัวเรือน 1,484 ครัวเรือน มีชนเผ่าพื้นเมืองภูไทกะเลิง ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพการเกษตรและการประมง การค้าเศรษฐกิจส่งออกได้แก่ ยางพารา ข้าว มันสำปะหลัง อ้อย ปาล์มน้ำมัน เป็นต้น ประเพณีประจำท้องถิ่น ได้แก่ ประเพณีลอยกระทง ประเพณีบุญบั้งไฟ ปุญประจำหมู่บ้าน เช่น บุญผะเหวด บุญสงกรานต์ บุญเข้าพรรษา บุญข้าวประดับดิน บุญข้าวสาก บุญกฐิน แหล่งท้่องเที่ยวที่สำคัญได้แก่ ภูดานด่านแต้ วัดผาเทพนิมิต และเขื่อนน้ำอูน ตำบลนิคมน้ำอูนเป็นดินแดนที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยพืชพรรณธัญญาหาร และประชากรดำรงชีวิตไปตามครรลองของพระพุทธศาสนา วัดจึงเป็นสถานที่สำคัญของชาวตำบลนิคมน้ำอูนเป็นอย่างยิ่งโดยเฉพาะวัดโพธิ์ชัย และวัดผาเทพนิมิต ที่อยู่ในเขตพื้นที่ตำบลนิคมน้ำอูน
องค์การบริหารส่วนตำบลนิคมน้ำอูน เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลขนาดกลาง ได้รับการประกาศจัดตั้งยกฐานะจากสภาตำบลนิคมน้ำอูน เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล เมื่อวันที่ 23 เดือน กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2540 มีพื้นที่ 77 ตารางกิโลเมตร มีที่ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของอำเภอนิคมน้ำอูน ห่างจากอำเภอนิคมน้ำอูน ระยะทางประมาณ 4 กิโลเมตร โดยเส้นทางสายวาริชภูมิ-กุดบาก อาณาเขตติดต่อ ทิศเหนือติดต่อกับ เขื่อนน้ำอูน ทิศใต้ติดต่อกับเทือกเขาภูพาน อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี ทิศตะวันออกติดต่อกับตำบลหนองปลิง ตำบลสุวรรณคาม และอำเภอนิคมน้ำอูน ทิศตะวันตกติดต่อกับอำเภอวาริชภูมิ
